|
پیشگیری وضعی از جرم در فضاهای شهری با مطالعه تطبیقی حقوق کیفری ایران و آمریکا
|
| حسین لطیفی*، شهرام سبزیان فرد |
|
|
|
چکیده: (2400 مشاهده) |
| انسان هرچند اقدام به اتخاذ انواع تدابیر پیشگیرانه کیفری در دوره‌های مختلف نموده، لکن با به‌کارگیری تجربه و آزمون مکاتب مختلف، امروزه به فکر اتخاذ تدابیر پیشگیرانه غیر کیفری است. در سال‌های اخیر، سیاست جنایی کشورهای مختلف عرصه تقابل میان دیدگاه‌های قدیمی سزاگرایانه و رویکردهای بازپرورانه بوده است. سزاگرایی درواقع عبرت‌آموزی و بازدارندگی حاصل از مجازات است و بازپروری تلاش برای اصلاح مجرمان و بازگرداندن آنان به جامعه است. نقطه اشتراک این دو دیدگاه، مداخله آن‌ها پس از ارتکاب جرم بود. بااین‌حال ظهور دیدگاه سومی به نام «پیشگیری»، سیاست‌ها و برنامه‌های نظام عدالت کیفری را کاملاً متحول کرد. نقطه تمایز این دیدگاه نسبت به دیدگاه‌های قدیمی موصوف، قدم گذاشتن به مراحل پیش از ارتکاب جرم است. درواقع یکی از تفاوت‌های عمده تدابیر پیشگیرانه با برنامه‌های سزاگرایانه و بازپرورانه، اختلاف در یافته‌های حاصل از مطالب اثربخشی این برنامه‌ها است. همچنین مطالعه هزینه‌های مادی و معنوی وقوع جرم نشان داده، هزینه برنامه‌های مؤثر پیشگیرانه بسیار کمتر از زیانی است که جرم به لحاظ مادی به جامعه وارد می‌سازد، که البته باید به این هزینه‌ها، هزینه معنوی ناشی از رخداد جرم را نیز اضافه کرد. بودجه محدود نظام عدالت کیفری تنها به اقداماتی اختصاص پیدا می‌کند که ارزیابی‌های علمی و مدرک محور، اثربخشی آن‌ها را تأیید می‌کنند. حال‌آنکه جرم معلول عوامل متعددی است که یکی از آن‌ها عوامل کالبدی و محیطی است. پیشگیری از وقوع جرم از طریق طراحی محیطی در فضاهای شهری، شامل به‌کارگیری بهینه از محیط مصنوع شهری در راستای کاهش جرائم است. در رابطه با وقوع جرم در شهرها، امنیت و رویکردهای پیشگیرانه از وقوع جرائم شهری، به تبیین مؤلفه‌های کالبدی و کاربری اراضی بستگی دارد. نزد طراحان، معماران، برنامه ریزان شهری، پلیس، سیاست‌گذاران قضایی و قانون‌گذاری و شهروندان، مفهوم "کیفیت زندگی" بیش‌ازپیش به‌عنوان ملاک و معیار تعیین‌کننده سلامت شهرها و جوامعی که خود این افراد جزئی از آن هستند، اهمیت پیداکرده است. در این نوشتار اثراتی که وقوع جرم و پیشگیری وضعی از آن در فضاهای شهری تابه‌حال بر کیفیت زندگی شهروندان در ایران و ایالات‌متحده آمریکا داشته و موضوع طراحی شهری و محیطی را در فرآیند پیشگیری وضعی از وقوع جرائم رخ‌داده در فضاهای شهری بررسی می‌کنیم. یکی از وظایف اساسی حوزه برنامه‌ریزی شهری این است که دامنه انتخاب‌های ممکن را برای شهروندان افزایش دهد؛ درحالی‌که وقوع جرائم در فضاهای شهری تأثیراتی عکس بر این مسئله‌دارند و امروزه طراحی محیط شهری به‌منظور پیشگیری وضعی از جرم در فضاهای شهری و پیشگیری‌های مکان بنیاد از جرم بخشی مهمی از دانش حقوقی، شهرسازی و عمران شهری را شکل می‌دهد. |
|
| واژه‌های کلیدی: پیشگیری از جرم، پیشگیری وضعی، فضاهای شهری، طراحی شهری |
|
|
متن کامل [PDF 389 kb]
(1176 دریافت)
|
|
نوع مطالعه: كاربردي |
موضوع مقاله:
تخصصي
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
